Geertjan Zuijdwegt is moderator van het gespreksgroepje waarin Patrick zit. Hij vertelt me dat zijn traject van herstelbemiddeling best indrukwekkend is. Op een avond neem ik Patrick apart en luister.
‘Ja, ik vind mijn straf ergens gepast. Er is iets gebeurd dat niet had mogen gebeuren. Dat is jammer genoeg niet terug te draaien. Ik snap dat de familie van het slachtoffer tot na het proces gewacht heeft om met ons, mijn zoon en mij, in gesprek te gaan. Die mensen wilden natuurlijk eerst zien of wij spijt hadden.’
'De gesprekken zijn vanaf het begin heel positief verlopen. Mede dankzij de moderator, die haar werk schitterend deed.'
‘Ik dacht dat oma, de moeder van het slachtoffer, ons fel met de vinger zou wijzen. Dat was niet zo. Tijdens dat eerste gesprek heeft ze alleen maar geluisterd. En als ze iets zei, was dat op het gemak. Zo hadden wij de ruimte om onze spijt uit te spreken, goed wetende welke miserie we hadden aangericht, maar ook onze dankbaarheid, omdat oma en haar man nu voor de kindjes zorgen.’
‘Dat was niet vanaf dag één, hè. Daar waren sinds de feiten toen al vier à vijf jaar overheen gegaan. De eerste boosheid en het grootste verdriet waren gaan liggen. Oma heeft ervoor gekozen om niet langer iedere dag met wraakgevoelens op te staan. “Daar word je toch alleen maar ziek van”, zegt ze.’
'Wel, ik zeg u, ik weet echt niet of ik dat zou kunnen.'
‘Eerst kwamen ze samen met iemand van pleegzorg op bezoek, maar dat is een heel gedoe. De gevangenisdirectrice heeft er vrij snel mee ingestemd dat ze dat zonder pleegzorg mochten doen. De eerste keer was dat met heel wat voorzorgsmaatregelen, extra cipiers en zo.’
‘In het begin kwam er ook veel af op de kinderen: die ijzeren deuren, die metaaldetector… Nu gaat dat al beter. Het oudste kleinkind zegt dat het hier zo kil is, dat ze dringend iets aan de muren moeten doen. Laatst hebben we foto’s mogen maken van mijn zoon en mij met de kinderen. De meisjes hebben thuis een vitrinekast met souvenirs van hun mama. Die foto’s hebben ze daarbij mogen zetten. Ik vind dat niet evident.’
‘Oma zegt dat ze het in de eerste plaats voor zichzelf doet. Dat lijkt me gezond. Als je dat voor iemand anders doet, voor de kleinkinderen bijvoorbeeld, dan houd je dat niet vol. Ik ben oma in feite wel veel meer gaan waarderen.’
Noot: Alle namen van gedetineerden zijn schuilnamen, ter bescherming van hun privacy en van mogelijke slachtoffers.
(© Barbara Rottiers)
