2-12-2015
Een VN-klimaatconferentie is een uitgelezen kans om uit te pakken met nieuwe groene oplossingen. Die vind je zeker in de stands van landen en organisaties, maar ook op het terrein van het conferntiecentrum. Zo kan je bij het binnenkomen niet naast deze twee windenergiebomen kijken. Ze zijn door Franse ingenieurs ontworpen om te gebruiken in openbare ruimtes en daar elektriciteit te produceren voor gebruik ter plekke. De groene elementen op de bomen lijken sterk op reuzebladeren, maar het zijn schoepen die door de wind snel om hun as draaien en zo elektriciteit opwekken.
Als je 'wind tree' intikt op Google, vind je er tal van artikels over. Hier is er eentje van.
Onderzoeken of de wind in de juiste richting waait, dat is alvast een van de taken die de delegaties van ngo's en andere observatoren dagelijks opnemen. De tekst waarover deze dagen onderhandeld wordt, is een 54 pagina's tellend document waarin heel wat passages tussen haakjes staan, of als optie zijn weergegeven.
Taak van de onderhandelaars is, de juiste keuzes te maken, de juiste haakjes weg te nemen, en bepaalde opties te verwerpen of te aanvaarden. Hiernaast zie je een stukje geprojecteerde en aangepaste tekst. Elk woord telt, want achter elk begrip schuilt een wereld van visies, opdrachten, en te nemen beleidsbeslissingen. Niet elk land wil dezelfde uitkomst, maar toch moet men tot een gezamenlijke beslissing komen. Elk land (of groep van landen) verdedigt het eigen standpunt. Er wordt niet gestemd, maar beslist bij consensus. Is het wel mogelijk om de hele wereld eensgezind achter één tekst te krijgen? Compromissen sluiten is onvermijdelijk, halstarrig aan je eigen waarheid vasthouden onmogelijk.
Het werk wordt verdeeld over talrijke onderhandelingsgroepen die zich buigen over onderdelen van de onderhandelingstekst. Voor sommige onderdelen bestaan nog kleinere taakgroepen (spin off groups). Op andere momenten moet men over de groepen heen het werk afstemmen in gezamenlijke vergaderingen of in de zgn. Contact Groups.
Elke ochtend om 11 uur verzamelen de delegatieleden van CIDSE en Caritas Internationalis op een trefpunt in het conferentiecentrum om elkaar te informeren over wat ze hebben bijgewoond of opgevangen bij bevriende organisaties of delegatieleden van een of ander land. We bekijken dan ook wat er verder die dag nog op het programma staat, en verdelen taken. Het is een dagelijks baken in de veelheid aan activiteiten die hier plaatsvinden.
Vandaag bleek alvast dat het nog niet zo evident zal zijn om een sterke passage over mensenrechten en voedselzekerheid op te nemen in het Akkoord van Parijs. Ook de discussies om de limiet voor de maximale gemiddelde temperatuurstijgen op aarde op 1,5 °C te brengen (in plaats van de 2 °C waarover men al eerder een akkoord had), is nog lang niet beslecht.
Enkele leden van het Forum van Meest Kwetsbare Landen (zie de bijdrage van gisteren) deden deze middag een kleine maar sympathieke actie met snel geschreven boodschappen. Ook heel het luik over 'Verliezen en Schade' (Loss and damage) stuit op flinke weerstand van ondermeer de VS. Dit luik gaat over onherstelbare schade die de klimaatverandering aanbrengt, op korte of lange termijn. Denk aan verdwijnende eilandstaten of gletsjers weggesmolten zijn en dus niet langer zorgen voor zoet water voor natuurlijk leven, landbouw en menselijke consumptie. Getroffen landen houden de westerse wereld met haar historische uitstoot van broeikasgassen verantwoordelijk, en vragen compensatie voor de geleden schade. Voor heel wat rijke landen is deze vraag voor het inlossen van de ecologische schuld controversieel en op de conferentie zorgt het onderwerp voor polarisering.
Vandaag was ook de 'dag van de landbouw' op de conferentie, met heel wat side events die de positieve rol in de kijker plaatsen die duurzame landbouw zou kunnen spelen in het klimaatverhaal, via agroforestry en agroecologie in handen van zelfstandige boeren, met sterke boerengroepen en samenwerkingsverbanden, met een goede toegang tot de lokale markt, met diversiviëring van de productie, met een toekomst voor jonge boeren, enz... Het zijn verhalen zoals die welke we al jaren horen van de partnerorganisaties van Broederlijk Delen.
In de vooravond was er nog een ontmoeting van de observatorgroepen met Laurent Fabius, Frans buitenlandminister en voorzitter van de conferentie. Hij schetste het verloop van de onderhandelingen, en herhaalde de ambitie om op het einde van de eerste week een nieuwe, kortere versie te hebben van de onderhandelingstekst, met zo weinig mogelijk woorden of passages tussen haakjes. In de tweede week moet men zich dan enkel nog concentreren op die resterende knelpunten. En daarvoor komen in het begin van de week ministers uit de diverse landen hun onderhandelingsteams versterken.