‘Kantel’momenten voor kansarmen

Op 17 november 2023 vierde Welzijnsschakel Kantel haar 5-jarig bestaan en de officiële opening van haar co-housing project 'Kantelwonen'.

Deze feestelijke gebeurtenis werd bijgewoond door Burgemeester Dirk De fauw en Piet Vandevoorde, bisschoppelijk vicaris/gedelegeerde voor Caritas en Diaconie in het Bisdom Brugge. 

Zoals elke Welzijnsschakel werd Kantel vzw geboren uit het initiatief mensen samen te brengen om de grondrechten van kansarmen te versterken. De impuls ging daarbij uit van parochie Sint-Kruis in Brugge. Diaken Bart Verhelle en Carlos Seyssens vonden elkaar in de idee om via maaltijden mensen in armoede te bereiken. 

Zo ontstond 'Kantelkantine': een kookinitiatief waarbij mensen onder begeleiding van enkele vrijwilligers met voedseloverschotten vegetarische maaltijden koken. 'Kantelkantine' wordt nog steeds ieder woensdagnamiddag georganiseerd. Het is bij uitstek een sociaal initiatief: na het koken is iedereen uit de buurt welkom om samen te eten en elkaar te ontmoeten.

Twee jaar later kwam daar 'Kantelklas' bij: huiswerkbegeleiding voor lagere school kinderen uit kwetsbare gezinnen. Op dit moment worden zo vijf leerlingen begeleid in samenspraak met hun scholen.

Gevolgd door het project 'Digitale Kantelstek'. Doel hier is een begeleide IT-omgeving aan te bieden om de digitale kloof tussen kwetsbare mensen en de rest van de samenleving te verkleinen. Iedere woensdagmiddag kunnen mensen hier terecht om gebruik te maken van een tablet, laptop, printer en ID-kaartlezer. Wifi is gratis en een coach ondersteunt bij vragen.

Al deze initiatieven werden door vrijwilligers gelanceerd en worden sindsdien gedragen door vrijwilligersteams. Welzijnsschakel Kantel heeft op dit moment geen professionele ondersteuning. Voor de toekomst wordt er naartoe gewerkt officiële erkenning te krijgen als een vereniging waar armen het woord nemen. Dit zou de mogelijkheid scheppen een professionele kracht aan te werven waardoor het dienstenspakket voor kansenarmen kan uitgebreid worden.

’t Couvent: een nieuwe locatie schept nieuwe mogelijkheden

Twee jaar geleden werd er verhuisd van gebouw. Dat werd ’t Couvent: een voormalig klooster met school in Male-St-Kruis. De beschikbare lokalen werden een springplank voor nieuwe initiatieven.

Samen de met de Sint-Vincentiusvereniging werd een voedselbank ('Kantelhuis') gelanceerd. De Sint-Vincentiusvereniging zorgt daarbij voor de bedeling van de voedselpakketten en de Kantel-vrijwilligers voor alle logistieke ondersteuning. Momenteel kan de voedselbank één zaterdag per maand bemand worden, wat door iedereen als te weinig wordt ervaren. Want de nood is zichtbaar: wind of regen, elke keer vinden een 150-tal mensen de weg naar ’t Couvent om een voedselpakket af te halen.

Bijzonder aan het hart van de Kantel-vrijwilligers gaat het nieuwe inloophuis project ('Kantelstek'). De bedoeling is op termijn één verdieping van het gebouw volledig in te richten als een dagcentrum waar kwetsbare mensen elke dag kunnen binnenkomen om anderen te ontmoeten, op een laagdrempelige manier te leren, doorverwezen te worden naar de juiste diensten, en samen na te denken over oplossingen voor knelpunten inzake sociale bescherming.

Dagcentrum 'Kantelstek' is een project dat in voorbereiding is. Er worden momenteel gesprekken gevoerd met potentiele partners, zoals Curando, die hierin een rol kunnen spelen. Momenteel bemannen de Kantel-vrijwilligers één keer per week het inloophuis.

Kantelspirit: de Brugse moslimgemeenschap vindt een thuis

Je zou het niet verwachten, maar bij WZS Kantel is al drie jaar de Brugse moslimgemeenschap te gast. Eén van de lokalen in ’t Couvent wordt gebruikt voor 'Kantelspirit': een stille ruimte voor mensen die aan de hand van spirituele thema’s verbondenheid willen ervaren. 'Kantelspirit' werd drie jaar geleden ontdekt door de lokale moslimgemeenschap, die hard op zoek was naar een gebedsruimte. Aan de vrijwilligers van Kantel vertelden ze dat ze zich als nomaden voelden die nergens welkom waren. Vanaf dat moment konden zij wekelijks in Kantel terecht voor het vrijdaggebed, ze laten er ook hun ramadan doorgaan.

Hieruit kiemde het project 'Kantel Salaam', een variant van Kantelkantine. Hier worden moslimvrouwen aan het woord gelaten, en wordt door de vrijwilligers samen met hen gekookt, met het oog op wederzijds begrip. Niet zonder obstakels, een proces van vallen en opstaan, maar een zeer boeiend initiatief. 'Kantel Salaam' is momenteel even 'on hold' gezet, met de bedoeling dit in de toekomst weer op te pakken.

Kantelwonen: co-housing voor kwetsbare mensen

En dan het grootste project. Vier ruimtes in ’t Couvent worden omgebouwd tot een co-housing voor kwetsbare mensen. ‘Kantelwonen’ werd als project gelanceerd vanuit de vaststelling dat bezoekers van de Welzijnsschakel in moeilijke omstandigheden moesten huren. Zij stonden al jaren op de wachtlijst van een sociale woning.

Er worden vijf woonunits van verschillende grootte ingericht. De bewonersgroep is intussen gevormd. Zij vormen een sociale mix van jong en oud die weinig kansen hebben op de particuliere woningmarkt: een alleenstaande oudere man in een moeilijke financiële situatie, een jonge vrouw met autisme die daardoor moeilijk in de maatschappij kan functioneren, een vader met een stiefdochter met een fysieke beperking, een oudere vrouw met een psychische beperking, en een vader met een zoon met een drugsverleden.

Zij huren de woning tegen een verlaagd tarief in onderling overleg en naargelang hun inkomen. Alle bewoners kunnen terugvallen op een afstemde vorm van begeleiding die extern – dus niet door Kantel-vrijwilligers – aangeboden wordt.

‘Kantelwonen’ is een echt co-housing project: de bewoners zullen solidair de gemeenschappelijke voorzieningen beheren. Naast de woonunits komen er een ontmoetingsruimte met keuken, een gemeenschap-pelijke binnentuin, en ook moestuintjes om de wijk te betrekken. Doordat het geheel is ingebed in de werking van Welzijnsschakel Kantel hebben de bewoners allerlei mogelijkheden tot dagbesteding en sociaal contact.

Een co-housing project met kosten

Eind 2023 zullen de vijf woonunits klaar zijn. De verbouwingswerken hebben een hypotheek gezet op de werking van WZS Kantel. Om te beginnen omdat het ganse dak vervangen moest worden, wat de helft van het budget opgepeuzeld heeft. Het is ook een hele klus omdat al de verbouwingswerken verricht worden door vrijwilligers. Behalve een architect-vrijwilliger kan niet teruggevallen worden op professionele ondersteuning.

‘Kantelwonen’ is een uniek pilootproject. Co-housing projecten met deels kwetsbare mensen bestaan al langer, maar dit is de eerste sociale co-housing die exclusief voor een kwetsbaar publiek wordt gebouwd. Het past helemaal in de ‘spirit’ van deze Welzijnsschakel om ‘Kantel’bewegingen voor kansarmen tot stand te brengen.

Dit artikel ontstond naar aanleiding van een ontmoeting met Guy Rogissart, voorzitter Welzijnsschakel Kantel vzw.

Welzijnschakel Kantel vzw heeft haar eigen website en een Facebookpagina waar regelmatig nieuws wordt gepost.

‘Kantelwonen’ is nog steeds in verbouwing. Je financiele ondersteuning daarbij is zeer welkom. Wil je helpen dit project tot een goed einde te brengen? Daarvoor kan je hier terecht.