In 1967 besliste de Belgische Bisschoppenconferentie tot de oprichting van een ‘Commissie Justitia et Pax’. Na de splitsing van de unitaire commissie werd de organisatie in 1974 omgedoopt tot ‘Kommissie Rechtvaardigheid en Vrede’. Deze ‘Kommissie’ werd opgevat als een koepelorganisatie. De leden waren allerlei christelijk geïnspireerde organisaties in Vlaanderen.
Vanaf 1980 werd de ’Kommissie Rechtvaardigheid en Vrede’ door de Belgische overheid officieel erkend als NGO en gesubsidieerd door het Belgisch Ministerie van Ontwikkelingssamenwerking. Deze subsidie, samen met de subsidie van de Bisschoppenconferentie en de ledenorganisaties en donaties, maakte een permanent secretariaat en een educatiedienst mogelijk waar men aan specifieke thema’s en vragen werkte van de ledenorganisaties.
Onder invloed van de gewijzigde wetgeving met betrekking tot de werking van niet-gouvernementele organisaties ontstond eind van de jaren 70 het idee om een Netwerk Caritas Solidariteit vzw (NCS) op te richten. Broederlijk Delen, Commissie Rechtvaardigheid en Vrede Vlaanderen, Caritas Hulpbetoon, Caritas Internationaal, Caritas Gemeenschapsdienst, Missio, Kerkwerk Multicultureel Samenleven (KMS), Pax Christi Vlaanderen en Welzijnszorg waren de leden van dit netwerk, en de commissie nam het secretariaat op zich.
Geleidelijk aan nam de commissie ook de taken van het netwerk over, en in 2004 werden de statuten gewijzigd. Vanaf dan bestaat het Netwerk Rechtvaardigheid en Vrede in z’n huidige vorm.
