Met een hart voor ecologie.
Peter De Smedt is pastor in het WZC Hof ten Dorpe in Wommelgem. Ecologie ligt hem ook nauw aan hart. Hij vertelt welke stappen er werden gezet die pastorale zorg en ecologie verbinden.
Als pastor in het WZC, maak ik tijdens de liturgie regelmatig de verbinding tussen wat ons door de Schepper gratis gegeven is en wat ons in de Schrift werd aangereikt. Verwonderd mogen zijn en steeds opnieuw mogen uitkijken naar dat natuurlijk proces van vernieuwing en vergankelijkheid, die vooral in de lente en herfst sterk naar voor komt, doet ons ook stilstaan bij het leven.
Er ons ecologisch mee verbinden, wil zeggen dat wijzelf ook er deel aan hebben, en dat als we er bewust bij stilstaan, een zekere parallel kan ervaren worden. Zo kan je dit innerlijk ook sterk ervaren wanneer je dit toelaat in de 40-dagentijd en verlichtingstijd tot Pinksteren toe. Ook de natuur komt via verstilling, verlichting tot groei.
Meer concreet kreeg dit gestalte in allerlei vormen. In het begin gebeurde dit tijdens de liturgische momenten, waar elementen werden binnengebracht, die gelinkt werden aan de schriftlezingen, of door de sterke tijden door liturgisch bloemschikken visueel ook dichterbij te brengen. Dit wordt ook steeds tijdens herdenkingsvieringen thematisch uitgewerkt, bijvoorbeeld door een verweerde tak centraal te plaatsen en de kans te bieden om daarrond gevallen bladeren of vruchten aan te brengen, … of door bijvoorbeeld zonnebloempitten te gebruiken en een zonnebloemstuk centraal te stellen, of te werken met water en stenen, … In de meimaand, Mariamaand, is dit een uitgelezen kans om buiten ons WZC te treden door te gaan bidden bij de grot te Ranst, in een groene omgeving of door onze jaarlijkse meiwandeling door Wommelgem, via trage wegen en groene weiden.
Project warme tuin
Zoekend hoe dit nog meer vorm kon krijgen, ontstond het project “Warme tuin”, dat mee mogelijk werd door Landelijke Gilden, die dit ondersteunden. Zo kwamen er verhoogde moestuinbakken, zodat bewoners zowel rechtstaand of als rolstoelgebruiker konden gaan zaaien, wieden, of oogsten. Hierdoor ontstonden bijvoorbeeld soepmomenten, kruidentheekransjes, of gewoon het nieuwsgierig zijn en verhalen ophalen van een eigen tuin, die bewoners vroeger hadden. Dit werd nog verder uitgediept door collega’s en er kwam zelfs een handboek, met mogelijke activiteiten die met bewoners kunnen gedaan worden. Zo bijvoorbeeld het maken van zaadbollen voor de vogels, het maken van een insectenhotel, het recupereren van paasbloembollen om in de tuin een plekje te krijgen.
Een hart voor de zorg
Tijdens de coronaperiode werd ik ook verder uitgedaagd om pastoraal “out of the box” te denken. Toen ik niet meer bij de bewoners langs kon omwille van een totale lockdown, heb ik de gevallen herfstbladeren bijeengeharkt tot een groot hart voor de zorg. Wat ogenschijnlijk nietig leek, blijft zelfs vandaag nog zijn afdruk weergeven bij bewoners en familie. Zelfs nu de bladeren reeds lang opgeruimd zijn blijft de print van het hart zichtbaar in het gazon en hoor je er af en toe nog over praten tussen bewoners. Het was en bleef voor hen nog steeds als een hart onder de riem, voor de moeilijke periode die we door moesten.
Bloemen zeggen het
En weet je wat een eenvoudig bloemetje kan doen? Wij planten in de winterperiode samen met bewoners onze bloembakken vol met viooltjes. Ze kunnen tegen een stootje, weerstaan de koude, maar ook de droogte en ze staan fleurig te pronken. Het is een uitnodiging die menige bewoner naar buiten lokt, zeker nu ze die kans krijgen. Ondertussen werd zelfs al initiatief genomen om zaadjes te verzamelen, zo krijgen we de cirkel wel rond, die ecologie heet!
Verder staan er nog een aantal activiteiten op wacht, zoals het zaaien van zonnebloempitten en een nieuw initiatief dat hopelijk een eerste keer van start gaat, namelijk een pompoenwedstrijd. Ik ben zelf benieuwd hoe dit de harten mag veroveren.
Zouden we daarom niet dankbaar zijn voor wat de Schepper ons als geschenk geeft en er zelf creatief mee aan de slag gaan?
Op de facebookpagina van het WZC kan je met regelmaat bewoners in de weer zien met natuur.
Peter De Smedt
Landelijke Gilden en warme tuinen
In een warme tuin leggen bewoners van een zorgvoorziening op een spontane manier contacten met vrijwilligers om samen een gedeelde interesse te beleven: tuinieren. Of noem het een knusse volkstuin, maar dan binnen de muren van een zorgvoorziening. Het is een initiatief van Landelijke Gilden. Ontdek hoe het warme tuinennetwerk groeit en download de brochure.
